BUỒN LÀM...ĐAU BỤNG

TT - Một nam sinh 15 tuổi, học lớp 10, bị đau bụng từng cơn cách đây ba tháng, đi khám tiêu hóa và uống thuốc vẫn không giảm. Em được chuyển đến khám tâm lý. Một thời gian sau khi tiếp cận và tin tưởng chuyên viên tâm lý, em mạnh dạn nói về nỗi buồn của mình là em nghi ngờ mình là con nuôi của bố mẹ khi nghe vài người hàng xóm nói.

Em cảm thấy bị bỏ rơi và bị nói dối, thấy mất tin tưởng vào cuộc sống. Tuy nhiên, em không nói được với ba mẹ điều này vì sợ ba mẹ buồn. Vài tháng sau khi nghe điều này, em bắt đầu có cơn đau bụng kéo dài đến ngày nhập viện.

Một nữ sinh 11 tuổi học lớp 6, có những cơn đau đầu từ một năm nay, đã đi khám thần kinh và uống thuốc nhưng không thuyên giảm. Sau đó em vào BV Nhi đồng 1 để theo dõi bệnh. Hỏi ra mới biết từ năm lên lớp 6, em gặp nhiều chuyển biến như thay đổi trường học, cách học (học mỗi môn một giáo viên, không như tiểu học), thay đổi bạn bè, môn học nhiều hơn, khó hơn.

Ba mẹ em khá bận rộn với công việc, thấy con học sút chỉ có thể cho em tăng cường học thêm. Lịch học của em kín suốt tuần. Em tâm sự: “Con chỉ biết có học, sáng mở mắt là học, học suốt ngày đến tối khuya rồi ngủ, nhiều đêm con còn nằm mơ làm bài không được nên bị cô phạt”.

Hai trường hợp trên được gọi là rối loạn dạng cơ thể. Đây là một rối loạn được thể hiện bằng những triệu chứng thể chất, bắt nguồn từ yếu tố tâm lý, nhất là từ cảm xúc.

Rối loạn dạng cơ thể thường gặp ở tuổi vị thành niên. Đơn vị tâm lý-BV Nhi Đồng 1 thường tiếp nhận những trẻ vị thành niên có những biểu hiện về cơ thể mà không tìm thấy nguyên nhân y khoa như sau: đau bụng, nhức đầu, những cơn mệt, khó thở, những cơn ngất; những bệnh ngoài da; co giật; buồn nôn; táo bón... Đó là những triệu chứng kèm theo những yếu tố tâm lý như khó khăn trong học tập, vấn đề gia đình, bạn bè, thầy cô, những lo lắng, bức xúc của lứa tuổi dậy thì.

Ngoài ra, rối loạn dạng cơ thể còn có ở những triệu chứng khác. Một là rối loạn nghi bệnh: bệnh nhân thường than phiền mình đang mắc phải một bệnh nan y cần được điều trị và không tin tưởng vào kết luận của bác sĩ. Hai là bệnh nhân đau rất nhiều mặc dù không tìm thấy tổn thương thực thể. Đau thường không đáp ứng với thuốc giảm đau. Ba là rối loạn sợ biến dạng cơ thể: bệnh nhân thường bận tâm quá đáng vào các khuyết điểm của cơ thể do tưởng tượng hoặc do một khiếm khuyết nhỏ.

Khi trẻ vị thành niên có những triệu chứng như trên, trẻ cần được khám và điều trị tâm lý phối hợp với điều trị y khoa.