Rừng thốt nốt lâm nguy!

TT - Thốt nốt là một loài cây đặc sản của vùng Thất Sơn huyền bí với những sản phẩm ngọt ngào: đường thốt nốt, nước và trái thốt nốt tươi để giải khát. Nhưng cây thốt nốt Thất Sơn đang đứng trước nạn bị tàn sát để lấy gỗ.
Cơ sở sản xuất đồ gỗ Hải Phùng của hai anh em ông Nguyễn Văn Hải và Nguyễn Văn Phùng nằm trên đường Trần Phú, khóm 4, thị trấn Tri Tôn. Đây là nơi duy nhất ở An Giang chế tác hàng trang trí nội thất từ gỗ thốt nốt. Trên khoảng sân rộng trước xưởng, hàng chục thân thốt nốt nằm lăn lóc kề bên những tấm gỗ thốt nốt màu nâu đen đang được phơi nắng cho khô trước khi đưa vào chế biến. Trong xưởng, hàng chục công nhân trần lưng cưa xẻ những thân thốt nốt to cả người ôm. Bàn, ghế chế tác từ gỗ thốt nốt bày la liệt...
Mốt thời thượng
Ông Nghĩa, cán bộ kỹ thuật của xưởng, cho biết từ năm 2005 khách đặt hàng đóng bàn ghế bằng gỗ thốt nốt ngày càng nhiều, nên anh em ông Hải lặn lội quanh Thất Sơn tìm mua cây thốt nốt về xẻ gỗ. Theo ông Nghĩa, điểm đặc biệt của cây thốt nốt lấy gỗ là phải có tuổi từ 35 năm trở lên cho gỗ mới tốt và một thân cây chỉ khai thác sử dụng được số lượng gỗ rất ít vì phần vỏ và ruột cây đều bỏ, do đó sản phẩm làm ra có giá khá cao. Ông giới thiệu: ghế tựa có giá 500.000 đồng/ chiếc, bàn có giá thấp nhất 2,6 triệu đồng/chiếc, ghế xích đu giá 1,4 triệu đồng/chiếc, một mét tay vịn cầu thang giá 700.000 đồng... “Tuy giá sản phẩm khá cao nhưng hiện nay đơn đặt hàng làm không xuể bởi hàng nội thất làm bằng gỗ thốt nốt đang là... mốt thời thượng của giới trung - thượng lưu”, ông Nghĩa nói.
Ông Nguyễn Văn Phùng, chủ cơ sở, cho biết thêm: cơ sở Hải Phùng đang sản xuất rất nhiều mặt hàng trang trí nội thất từ gỗ thốt nốt như bàn ghế các loại, tủ, giường, tay cầu thang, cánh cửa, bộ salon cao cấp... mỗi tháng cung ứng vài chục đơn hàng với trên 300 sản phẩm cho khách ở An Giang, Kiên Giang, thành phố Cần Thơ.
Vùng núi Thất Sơn, An Giang hiện có hơn 100.000 cây thốt nốt trồng tập trung ở các huyện Tri Tôn, Tịnh Biên, trong đó có gần 60.000 cây đang trong thời kỳ cho thu hoạch trái, nước thốt nốt. Theo thống kê của ngành công nghiệp An Giang, mỗi năm rừng thốt nốt ở An Giang cung cấp khoảng 5.600 tấn đường, trị giá khoảng 56 tỉ đồng. Nếu triệt hạ rừng thốt nốt đang cho thu hoạch để bán gỗ thì chỉ thu được 24 tỉ đồng.
Lợi trước mắt, hại lâu dài
Việc hàng nội thất chế tác bằng gỗ thốt nốt đang trở thành mốt thời thượng của các đại gia khiến nhiều người lo ngại rừng thốt nốt Thất Sơn sẽ đối mặt với viễn cảnh bị tàn phá để lấy gỗ. Nhưng ở Phòng Nông nghiệp huyện Tri Tôn, địa phương có hơn 20.000 gốc thốt nốt đang cho thu hoạch, nhiều cán bộ cho biết họ không để ý đến hiện tượng người dân đang chặt cây thốt nốt để bán gỗ. “Có sản xuất thì phải có nguyên liệu, muốn có nguyên liệu thì phải đốn cây thốt nốt lấy gỗ, tránh sao khỏi”, một cán bộ Phòng Nông nghiệp nói.
Anh nông dân Châu Hắc cho biết: trồng một cây thốt nốt phải chờ đến 20 năm mới có bông, trái để lấy nước nấu đường; từ 35 năm trở lên cây mới có thể lấy gỗ, cho đến nay dân trong vùng chưa ai biết được tuổi thọ của cây thốt nốt kéo dài bao lâu. Một cây thốt nốt mỗi năm thu hoạch được 20 kg- 30 kg đường, bán chưa được 10.000 đồng/kg. Trong khi đó bán cho xưởng cưa lấy liền 300.000 đồng- 400.000 đồng/cây “nên ai hỏi mua là... đốn bán liền” - Châu Hắc nói.
Cây thốt nốt là hình ảnh gắn liền với Thất Sơn nổi tiếng. Nhưng giữa sự lựa chọn về cái ăn, cái mặc, cái lợi trước mắt hay lợi ích lâu dài thì trước mắt người ta cứ bán cây kiếm tiền đã. Chưa biết rồi sau đó sẽ ra sao...